QUANTUMatter 2024 hasi da

Jokin Bildarratz Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburua izan da Quantum Matter International Conference, QUANTUMatter 2024 Europako teknologia kuantikoen arloko konferentzia handienetako baten inaugurazio-ekitaldiko buru. Ekitaldian izan dira, halaber, Ane Insausti, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ekonomia Sustatzeko diputatua; Pedro Miguel Etxenike, DIPCko lehendakaria eta UPV/EHUko katedradun emeritua; Stephan Roche, Institut Català de Nanociència i Nanotecnologia (ICN2) erakundeko ICREA ikertzailea, eta Antonio Correia, Phantoms Foundation erakundeko lehendakaria.

Donostiako Kursaal jauregian laugarren ekitaldia egiten ari da egunotan Quantum Matter International Conference, QUANTUMatter 2024. Helburua informazio kuantikoaren eta materia kuantikoaren zientzian eta teknologietan parte hartzen duten komunitateak biltzea da. Bi osagai horiek iraultzaileak dira informazioaren tratamenduaren esparruan, eta giltzarri bihurtzen ari dira konputazio kuantikoan eta teknologia kuantikoetan paradigmak aurkitu eta aplikatzeko. Ekitaldiak arloko 600 profesional biltzea lortu du, erakunde hauek elkarrekin egindako ahaleginari esker: Donostia International Physics Center (DIPC), Institut Català de Nanociència i Nanotecnologia (ICN2), Phantoms Foundation eta Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorena (CSIC).

Etorkizunera begira jarrita, konferentziaren laugarren edizioak ideia eta lankidetza berriak sustatzeko balioko du, teknologia kuantikoen, sortzen ari diren materialen eta komunikazio-, detekzio- eta simulazio-protokoloen belaunaldi berrien abangoardiari dagokienez. Programak honako hauek biltzen ditu: hainbat gairi buruzko saioak, mahai-inguruak eta ia egun oso bateko Industrial Forum deritzona, konputazio kuantikoaren merkaturatzean garapen teknologikoetan eta negozio-aukeretan egindako aurrerapen berrienak aurkezteko. Gainera, saio berezi bat egingo da, Basque Quantum-BasQ eta IBMren arteko konputazio kuantikoko lankidetza-proiektu bateratuak erakusteko.

Hitzaldian goi-mailako hizlariek hartuko dute parte. Besteak beste: Ignacio Cirac, optika kuantikoko Max Planck Institutukoa; Claudia Felser, solidoen fisika kimikoko Max Planck Institutukoa; Artur Ekert, Oxfordeko Unibertsitatekoa; Jay M. Gambetta, IBMkoa; Michelle Simmons, Hegoaldeko Gales Berriko Unibertsitatekoa; eta Leo Kouwenhoven, Delfteko Unibertsitate Teknikokoa. Parte-hartzaile guztiek beren ezagutzak, ikuspegiak eta azken ikerketak partekatuko dituzte ekitaldian.

Bestalde, nabarmentzekoa da hizlari-kopurua: aurten 26 izango dira, sektoreko enpresa garrantzitsuenetakoak, haien artean IBM-Quantum. Ekitaldia, gainera, Eusko Jaurlaritzaren IKUR eta BasQ estrategien barruan kokatzen da.

Teknologia kuantikoek potentzial handia dute sektore industrialetan eragiteko edo industria berriak sortzeko; horren adierazle da ordenagailu kuantikoetarantz egindako bidea, eta teknologia kuantikoak erabiltzea komunikazio segururako, detekziorako eta mundu kuantikoaren simulazioetarako.

Javier Aizpurua Basque Quantum – BasQ estrategiako zuzendari zientifikoaren arabera, Euskadi erreferente gisa kokatzen ari da teknologia kuantikoetan talentua eta berrikuntza ikertzen eta sortzen. “Ez da kasualitate bat Donostia izatea Quantum Matter 2024 konferentziaren egoitza. IBMk zabaldutako Quantum System One munduko seigarren superordenagailu kuantikoa jasotzeko prestatzen ari gara, eta espero dugu Euskadi erreferentziazko harrobi bihurtzea goi-mailako prestakuntza duten profesionalentzat, baita teknologia horien nazioarteko erakargune ere”, dio Aizpuruak.

BasQ zeharkako estrategia anbiziotsu bat da, eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila du buru. Hiru foru-aldundiek parte hartzen dute, helburu hauekin: teknologia kuantikoen hainbat arlotan aurkikuntza zientifikoak aktiboki egiten laguntzea, haien aplikazio praktikoan aurrera egitea eta hainbat enpresa-sektoretan erabilera eta ustiapena bizkortzea, negozio-aukera berriak sustatzea eta gizarte-balioa sortzea.

Espero da planetako hainbat puntutan garatzen ari diren teknologia kuantikoak loratzen jarraitzea hurrengo hamarkadan, eta gure egunerokotasunean gero eta presentzia handiagoa izatea.